Chúng ta thấy rác thải nhựa khắp mọi nơi. Và một trong những cách để giảm thải rác thải nhựa đó là không dùng chúng nữa, hoặc cố gắng không dùng nhựa một lần. Hoặc một chai nước đóng chai uống hết chúng ta có thể giữ lại và dùng dùng nhiều lần. Cách này có vẻ hay nhưng một nghiên cứu gần đây đăng trên Environmental Science & Technology (link cuối bài) lại cho thấy nguy cơ hấp thụ các hạt vi nhựa từ những chai nước này.
Nghiên cứu này được tiến hành ở Mỹ (tất nhiên) nhưng cũng là thông tin tham khảo hữu ích đối với người tiêu dùng khắp nơi, vì nước uống đóng chai nơi nào cũng có và ngày càng trở thành nguồn cung cấp nước quan trọng nhất đối với người dân đô thị.
Theo nghiên cứu này ước tính mức tiêu thụ các hạt vi nhựa (microplastic) hàng năm của một công dân Mỹ dao động từ 39.000 đến 52.000 hạt tùy theo độ tuổi và giới tính. Những ước tính này tăng lên 74.000 và 121.000 khi tính cả lượng vi nhựa trong không khí mà chúng ta hít vào hàng ngày.
Ngoài ra, những người thường xuyên uống nước trong các chai nhựa (chai PET) có thể đưa thêm vào cơ thể 90.000 hạt vi nhựa nữa hàng năm, trong khi tiêu thụ nước máy chỉ thêm có 4.000 hạt vi nhựa mỗi năm mà thôi. Vi nhựa vẫn có trong nước máy vì chúng có ở khắp mọi nơi từ thịt cá, muối, mắm và không khí. Đơn giản là trong hàng trăm năm qua, con người đã thải ra môi trường không biết bao nhiêu ngàn tấn chất thải nhựa ra môi trường. Dù mất nhiều trăm năm để phân hủy hết các chất thải nhựa ngoài tự nhiên, nhưng qua thời gian các rác thải nhựa phân hủy từ từ thành hạt nhỏ dần đến các hạt kích cỡ micro và phát tán đi mọi nơi trong môi trường. Chúng ta không thể thoát khỏi các hạt nhựa bởi vì chúng ta thải ra môi trường quá nhiều nhựa và vẫn tiếp tục thải ra quá nhiều rác trong thời gian tới.
Có một điều “an ủi” là tác hại thực sự của các hạt vi nhựa này đến sức khỏe của con người cụ thể ra sao thì vẫn chưa có những nghiên cứu với các bằng chứng khoa học cụ thể. Nhiều nhà nghiên cứu nói rằng vi nhựa gây tác hại cho sức khỏe con người, nhiều người khác nói chưa có bằng chứng. Các nhà khoa học vẫn đang tiếp tục các nghiên cứu về vấn đề này. Chỉ có điều: chưa có bằng chứng nói một cái gì đó không có hại không có nghĩa là chúng không gây hại.
Trong khi chờ những bằng chứng, cách tốt nhất có lẽ là chúng ta hạn chế uống nước đóng chai nhựa, thay vào đó là dùng các bình kim loại hay ly sành sứ để uống nước. Với những cách này chúng ta không chỉ giảm lượng hạt vi nhựa nạp vào cơ thể mà còn giảm lượng rác thải nhựa ra môi trường nữa.
Nghiên cứu chi tiết tại đây: https://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/acs.est.9b01517#